Een familiewapen ?
- A. OM TE BEGINNEN: DE BEKENDE WAPENS.
Er bestaat inderdaad een familiewapen van een aantal personen met de naam Coops, Koops en Coopsen.
Via het internet zijn er verscheidene op te sporen. De voor ons belangrijkste verzameling staat in het "Wapenboek Vereniging Veluwse Geslachten - Beschrijvingen en afbeeldingen van wapens en zegels" - een interessant boek met allerlei gegevens over wapens en zegels (een link vindt U iets verderop).
Hier volgen ze, zodat U zelf een overzicht krijgt van de wapens die door deze mensen werden gevoerd:
Wanneer U de volgende link aanklikt en daarna een centimeter of 6 naar beneden scrolt, vindt U ze op bladzij 276 t/m 278: Wapenboek.
Zoals U ziet, worden er ook personen met een merkteken en/of een zegel vermeld.
Achtereenvolgens worden genoemd de wapens van Luighen/Luijghien/Luyghjen Coops (1759-1765), Jacob Coops/Koops (1784), Beert Hendrik Coops (1798), Jacob Coops (1848) (zoon van Luijghien Coops), Willem Lucas Coops (1764), Egbertus Coopsen en Johannes Coopsen (1762).
Daarna volgt het wapen dat Meindert samen met zijn broer Reijer heeft ontworpen en in 1994 heeft ingezonden.
De mate van overeenstemming met de oorspronkelijke wapens kunt u zelf beoordelen. -
B. DE NAAM COOPSEN / KOOPSEN.
Coopsen / Koopsen is afgeleid van de voornaam Coop / Koop, ontstaan uit Jacob / Jacobus.
Dat was vroeger een naam die erg vaak gebruikt werd.
Er bestonden dan ook erg veel mensen met deze achternaam. In de tijd waarover we nu nadenken opvallend veel op de Veluwe en in Groningen.
Ik heb eens opgezocht, hoe vaak de voornamen Jacobus en Jacob in 2014 gebruikt werden in Nederland: Jacobus kwam 189.242 keer voor, waarvan 64.611 keer als eerste naam, en Jacob 87.071 keer (als eerste naam 49.462 keer).
In 2007 werden de familienamen, dus de achternamen, geteld. Dat levert het volgende beeld op:
Koop - 1257, Koops - 4578, Koopen - 175, Koopsen - 65, Kobessen - 46, Coops - 367 en nota bene Coopse en Coopsen: 0 !(Wie over het ontstaan van namen, dus ook van de naam Koopsen meer wil weten, kan om te beginnen op m'n website 'Stamboom' Koopsen aanklikken; op de openingspagina bovenaan en vooral meer naar onderen vindt U wat gegevens. Voor een tamelijk compleet overzicht over namen kunt U terecht bij het onderwerp Namen in het menu, links.)
De hierboven onder A. genoemde Coopsens enz. kunnen dus bij allerlei families met die naam horen en er behoeft dus volstrekt geen verwantschap onderling te bestaan.
-
C. DE JAARTALLEN.
Onze parenteel start met een onbekende vader van de in 1710 geboren Jan Koopsen.
In deze parenteel komen geen van de genoemde personen voor die een wapen voerden: soms komen de namen overeen met die in de Index (boven links in het menu aanklikbaar), maar dan zijn de geboorte- en/of overlijdensdata niet te rijmen met de data uit punt A..
Conclusie: de mensen met een wapen maken geen deel uit van "onze" Koopsen-familie.
-
D. HET "CERTIFICAAT BIJ HET FAMILIEWAPEN VAN DE FAMILIE C(K)OOPSEN."
-
E. ENKELE OPMERKINGEN BIJ DIT CERTIFICAAT.
Ondanks de onder punt C. hierboven genoemde conclusie, heb ik toch nog het Certificaat voor alle zekerheid nagelopen om te onderzoeken, of er misschien toch verbindingen zouden kunnen bestaan tussen de daar genoemde personen en hun kinderen met "onze" Koopsen-tak. Ik houd daarbij de volgorde van het Certificaat aan en maak door de vetgedrukte woorden duidelijk, over wie of wat het gaat.De doopacte en dus het geboortejaar van Johannes Coopsen heb ik niet kunnen vinden (ook niet in Elburg, waar hij woonde voor hij naar Epe ging), en evenmin de namen van zijn ouders. In Harderwijk werden in 1623 139 kinderen gedoopt, maar er was geen enkele Johannes bij ! Overigens vindt U nogal aardig wat gegevens van hem, zijn huwelijken en kinderen onder nummer 1 A. in de Koopsen-parenteel en wel bij nummer 2).
De in het Certificaat genoemde tweede zoon uit het tweede huwelijk heb ik niet kunnen opsporen.
Dat geldt ook voor de in 1678 geboren zoon Lubbertus Coopsen.In het Certificaat wordt gesteld: "Door de oorlog is van 1672-1678 in Epe door Ds Coopsen geen doopboek bijgehouden. Er kunnen in die periode dus nog meer kinderen geboren zijn. In 1678 wordt geboren een zoon die Lubbertus Coopsen heet …".
Wel zijn er nogal wat gedoopte kinderen tussen 1672 en februari 1675 door iemand anders in Epe opgeschreven; daarbij zijn geen kinderen van het echtpaar Coopsen-Rijnvis.
Vanaf februari 1675 lijkt alles weer normaal. In 1678 staat er geen Lubbertus tussen.Met "de oorlog" wordt bedoeld de Hollandse Oorlog met het Rampjaar 1672. Hoeveel ontreddering er was in ons land en wat voor consequenties het ook had voor de kerken kunt U hier lezen en bekijken.
Wikipedia meldt bijvoorbeeld over Harderwijk: "Op 18 juni 1672 viel Harderwijk in handen van de Franse bezetters. Bij de aftocht van de Fransen, op 5 september 1673, werden de versterkingen afgebroken; de Smeepoort en de Luttekepoort werden zelfs opgeblazen. De stad werd aan alle kanten in brand gestoken. Door snel optreden brandden slechts een school en zo'n dertig huizen af."
De naam Lubbertus komt in deze streek niet zo erg vaak voor. Wat ik heb kunnen vinden is: "een" Lubbertus Coopsen krijgt met zijn echtgenote Megtelijne Smits een zoon Petrus, die op 4 mei 1715 in Beekbergen gedoopt wordt.
Een zoon Johannes (van Lubbertus) heb ik niet kunnen vinden, maar "een" Johannes Coopsen trouwt op 3 augustus 1738 in Angerlo, dan wel Harderwijk met Margareta/Margreta Maria Smits.
Zij krijgen in ieder geval vijf kinderen, die allen in Doesburg worden gedoopt: in 1739 Megtelina Barte Gesina, in 1741 Bernardus, in 1745 Judith, in 1750 Petronella Andrea, in 1752 Johanna Margaritha.De verdere levensloop van Johannes heb ik niet nagelopen, omdat hij geen onderdeel is van onze parenteel.
Het zal duidelijk zijn: de laatste zin van het Certificaat: "Dit is een summiere opgave om verwantschap aan te tonen met de Harderwijkse Coopsen tak en de Coopsens uit Epe, Beekbergen en Doesburg." - kan ik volstrekt niet onderschrijven. Integendeel: ik blijf bij mijn conclusie die ik al onderaan punt C trok:
De mensen met een familiewapen maken geen deel uit van "onze" Koopsen-familie.Dat betekent dus ook, dat degenen die tot de Harderwijkse Coopsen/Koopsen-tak behoren, niet gerechtigd zijn het nieuw ontworpen familiewapen te voeren.
-
Verder - en geheel los van het Certificaat - wil ik nog even reageren op de opmerking onderaan over de spelling van de naam Coopsen, dan wel Koopsen.
Er bestond destijds in ons land geen uniforme spelling. Ieder die kon schrijven was vrij in de weergave van wat hij hoorde, of meende te horen. Dat gold ook voor een predikant bij de doop, of later een ambtenaar bij de aangifte van een nieuwgeboren kind. Daar kwam dan ook nog vaak - vooral bij verhuizing naar een andere plaats - het mogelijke verschil in dialect bij.
Pas in 1804 kreeg Nederland zijn eerste semi-officiële spelling. Daarvoor waren ook al aardig wat pogingen gedaan en er volgden er nog verscheidene.
Uiteindelijk werd pas in 1885 "de spelling van De Vries en Te Winkel" in Nederland door de overheid officieel erkend.Wat nu "onze" Koopsen-familie betreft, kunt U in de parenteel via de Index al zien bij de rood onderstreepte namen (die dus tot "onze" tak behoren), dat de spelling met K al voorkomt in 1710 (bij nr. 1, Jan) en de spelling met C alleen nog bij nr. 1.1.2, Jan en bij nr. 1.1.4, Gerritje.
Hoe het zelfs binnen een gezin kan variëren, ziet U aan de aktes van o.a. deze kinderen van Gerrit Coopsen en Evertje Soomers. -
Tenslotte wil ik hier nog uitdrukkelijk vermelden, dat U al het bovenstaande niet mag zien als kritiek op het werk van Meindert. Ik kom daar zo nog op terug.
Ik probeer alleen recht te zetten wat hij in zijn grote ijver en liefde voor, en toewijding aan het voorgeslacht en de familie meende ontdekt te hebben.
Het is ook verklaarbaar door de haast opdringerige reclame die in de jaren negentig van de vorige eeuw via het internet t.a.v. de toen boomende liefhebberij voor de genealogie door nogal wat lieden gemaakt werd, waarbij voorgespiegeld werd, dat men kon laten uitzoeken, dat men bijvoorbeeld van Karel de Grote zou afstammen of een familiewapen zou bezitten.De ongelooflijke hoeveelheid tijd en energie die Meindert aan de zoektocht naar het voorgeslacht heeft besteed, is bewonderenswaardig. Tegenwoordig is het allemaal via het internet vrij eenvoudig vanuit huis uit te zoeken. Dat kost ook veel tijd, maar je hoeft niet meer zelf naar de archieven om je daar omslachtig door allerlei doopboeken enz., enz. heen te werken.
Meindert en Jo zijn verscheidene keren bij ons in Beverwijk op bezoek geweest. Omdat Riet en ik aan huis gebonden waren, konden we nooit naar hen toe. We konden het goed met elkaar vinden. Sinds we weer in Nederland woonden, vanaf 2004, was ik ook aan het zoeken naar mijn voorgeslacht. En voor dat van Riet heb ik van Meindert heel veel gegevens gekregen, die ik zo maar mocht gebruiken. De parenteel getuigt ervan.